1878 Ermenek’te Genel Durum
Osmanlı devletinde 1866 yılından itibaren eyalet ve vilayetler, bağlı yerlerin genel
istatistiklerini ele alan salnameler çıkarmaya başlamışlardır.
O tarihlerde Ermenek’in bağlı olduğu Adana vilayeti de bağlısı bütün kaza, mahalle ve
köylerin bilgi ve tarihi istatistiklerini ele alan salnameler yayınlamaya başlamıştır.
Yaklaşık kırk yılda 12 salname yayınlayan Adana vilayeti Ermenek ve Nevahi kazasını da
geniş bir biçimde ele alarak idari, iktisadi, coğrafi ve sosyal istatistiklere yer vermiştir.
Ermenek İdari Kadrosu:
Kaymakam Mehmet Raşit Efendi
Naibi: İbrahim Kamil Efendi
Müftü Mehmet Emin Efendi
Mal Müdürü: Ali Rıza Efendi
Tahrirat Kâtibi Mustafa Fahri Efendi
Kaza İdare Meclisi Tabii ve seçilen Üyeleri:
Başkan: Kaymakam Efendi
Müftü Efendi
Naip Efendi
Mal Müdürü Efendi
Tahrirat Kâtibi Efendi
Hacı Ahmet Efendi
Osman Efendi
Hüseyin Efendi
Kaza Dava Meclisi / Mahkeme
Başkan: Naip Efendi
Seçilmiş Üyeler:
Hacı Abdullah Efendi
Mehmet Emin Efendi
Mehmet Said Efendi
Abdülbaki Efendi
Kâtibi Ahmet Kamil Efendi
Emlak İdaresi:
Vukuat Kâtibi Abdi Efendi
Osman Efendi
Mehmet Efendi
Ahmet Bey
Hacı Metin Ağa
Artin Ağa
Kaza Ticaret Mahkemesi
Başkan: Osman Efendi
Üyeler: Hacı Süleyman ağa
Mehmet Efendi
Mehmet Efendi
Mehmet Efendi
Ahmet Efendi
Artin Ağa
Kâtip Ömer Mahir Efendi
Belediye İdaresi
Başkan: Ömer Faiz Efendi
Üyeler: Hacı Mehmet Ağa
Mehmet Efendi
Ahmet Efendi
Hasan Efendi
Nevahi Müdürleri:
Nevahi Nahiyesi Müdürü: Mustafa Efendi
Kâtibi Ahmet Efendi
Menafi Sandığı Heyeti:
Hacı Abdullah ağa
Hacı Abit Ağa
Katip Ahmet Vasfi Efendi
Rüştiye Mektebi:
1. Öğretmen Hulusi Efendi
2. Öğretmen İdris Efendi
Hat yazı öğretmeni Osman Nuri Efendi
Kapıcı Mehmet Fevzi Efendi
Öğrenci 90
Tapu Kâtipleri
Ermenek Kazası Tapu kâtibi Mustafa Efendi
Sandık Emini İbrahim Efendi
Nevahi Nahiyesi tapu kâtibi: Hafız Ahmet Efendi
Nüfus mukayyidi Ali Efendi
Ermenek Kazası
Bu kaza: biri Ermenek diğeri Nevahi adında iki nahiyeden oluşmaktadır. Kaza merkezi
Ermenek kasabasıdır.
Kasabanın içinde ve dışında Karamanoğlu Musa Paşa ve Halil ve Mahmut ve İbrahim Beyler
tarafından 740 / 1340 tarihinde inşa olunmuş camii şerifler, medrese ve diğer atik eserleri
vardır. Kendileri ve akrabalarının bir kısmı özel türbelerinde yatmaktadırlar.
Ayrıca Ermenek’te Sarı Alaeddin ve Erbah dede, Nevahi ve köylerde de: Şeyh Ahmet, Şeyh
Hüdai, Şah Geldi ve Şeyh Pürçüklü adında büyük zatlar yatmaktadır.
Kasaba içinde çeşitli yerlerden bolca çıkan sular mahalle, bağ ve bahçelere taksim edilmesiyle
ekip dikerek tarımsal faaliyette bulunurlar. Bağ ve bahçelerinden her türlü meyve ve sebze
hâsıl olan halk bunları kasabada satarak geçimlerini sağlarlar.
Nevahi ve köylerinde de yeterli derecede su bulunur. Sanayi dallarından iplik, alaca, demir el
aletleri, kundura, çizme pabuç, saraciye aletleri üretimi yapılır.
Tarla ve bahçelerinden de arpa, buğday, darı, mercimek, çavdar, nohut, fasulye, tütün, pamuk
yetişir ve kaza içinde sarf olunur.
Eski eserlerden Göksu üzerinde kasabaya üç saat uzakta Görmeli köyünde sağlam ve sanat
eseri gayet yüksek, uzunu yüz, eni sekiz arşın tek kemerli muntazam bir köprü vardır.
Nevahi nahiyesi köylerinde ve Ermenek civarında bol bol ardıç, ladin, meşe ve çam Ağaçları
bulunmaktadır. Ahali ziraat, tarım, işçilik, zanaat ve ticaretle geçinirler.
Kaza merkezi Ermenek sancak merkezi olan Silifke’ye 36 saat mesafededir.
Ermenek ve Nevahide hasat zamanı eylül olup Yaylalarda ekinler nisan ayında da ekilir. Sahil
kesimlerinde ekinler haziranda yaylalarda ise Ağustos ve eylülde biçilir.
Ermemekte ve bağlı yerlerde110 adet çeşme, üç büyük ırmak, 64 pınar, iki han, iki hamam,
350 dükkân, otuz değirmen, 10 köprü, bir rüştiye mektebi, 64 ilkokul, 24 cami, 62 mescit, altı
medrese, bir kütüphane ve bir depo ile telgrafhane vardır.
(Adana Salnamesi 1294 – 1878 5. Sayı, Sayfa 123- 126)
