İKİ ASİ LİDERİ: MUSTAFA ASIM VE YUSUF KENAN
1920 Ermenek Olayları
5. bölüm
Evvelce Keben başına bir gözcü göndermişler ve 200 miktarında adamı geceden mahallelerin
kenarlarına ve Deli Aliler mevkiine kadar nokta nokta dağıttıktan sonra sabaha yakın
topyekûn baskın için hazırlandıkları zamanda arkalarından bir özel adam bir mektup getirir ve
bu mektubu Pirlekondalı (Taşkent – Hadim) Hacı Efendiye verir.
Mektupta, Ermenek’e gitmeyip geriye dönmek icap etti, Başköy’de birkaç gün kalıp sonra
gelecekler, şeklinde yazması üzerine hemen geriye döndüler.
Nahiyeden toplanan halk bunun üzerine dağıldılar.
Başdereli eşkıya başı Aslan İsmail Oğlu Mehmet gurubunun da can sıkarak geri döndüklerini
söyleyen mektupçu kendisinin haber vermek üzere hususi geldiğini, yolda Nasihat Heyetine
rastladığını söyledi.
Keben başında bulunan adamlara bu yolda haber verilmiş ise de kanaat etmediler akşama
kadar beklediler, akşamüzeri onlar da savuşup gittiler.
Ermenek’ten giden Nasihat Heyeti Gargara köyüne varıp içlerinden dört efendi Başdereli
eşkıyaya nasihat etmek üzere Dindebol ve Başköy’e giden eşkıyanın peşinden devam ederler.
Nasihat Heyetinin diğer efendileri geriye dönerler.
Hadimden gelen mektuptan sonra anlaşıldığına göre Karaman ve Konya tekrar Kuva-yı
milliyeye geri döndüklerinden Konya ve Karaman köylerine ve Aladağ nahiyesine Kuva-yı
milliye kuvvetleri çok hakaret ediyorlar.
Ermenek’e varmaktan sarfınazar ederek hemen geri dönmelerine sebep bu haber olup o
suretle asilerin geri gittikleri malum oldu.
Navahinin çoğu köylerinden toplananların ekserisi isteksiz olarak gelmişler, baş tutanların
yanlış düşüncelerine kapılmışlardır.
Hatta Nahiyenin Davdas müdürü Efendi de beraber olarak Gargaraya kadar geldikleri halkın
fikirlerinin bozukluğu, bazı jandarma erlerinin asker toplamak üzere köylerde bulundukları
sıralarda halkın bir kısmına ve firar eden asker ailelerine yapmış oldukları hakaret, zulüm ve
baskılardan jandarmalara olan husumete dayanan intikamlarını almak bahanesi ve bir
kısmının da Ermenek’i yağmalama bozuk düşüncesine bağlı olarak özellikle aşiretinden
iltihak eden yağmacılık etmek üzere toplananlara ve Hadimden gelenlere katılmışlardır.
Her tarafta halkın bir ahlaki çöküntüye düşmüş olmasından böyle münasebetsiz yollara
cesaret ediyorlar.
Konya’nın halk tarafından işgalinde Alibey Hüyüğü köyünden Delibaş adlı bir adam halka
kumanda edince Konya valisinin firar eder. İçel vilayetinden Mustafa Remzi adında bir
gazeteci geçer. Karamanın işgali sırasında Aladağ nahiyesi ve Karaman köylerinden toplanan
halkın Karamanda bazı evleri yağmaladıkları, Karaman Milletvekili Arif Efendinin firar edip
bir çok müttefikle Mut kazasına girdiği, Konya ve Karaman işgallerinde bazı yolsuzluk
yapıldığı haberleri geldi.
Bunların düşüncelerinin de Kuva-yı milliye güçlerini kaldırıp İstanbul hükümeti ve İstanbul
yolunun açılması olduğu anlaşıldı.
Alınan haberlere göre Ankara’dan içişleri bakan vekili Refet Bey adlı Miralay rütbesinde bir
zatın kumandasında birkaç top mitralyöz ile silahlı bir güç gelip Konya ve Karaman’da asileri
dağıttı.
Bozkır, Karaman ve Konya köylerini yakılıp yıkılıp hakaretlere maruz kaldıkları gerekçesiyle
Karaman Kaymakamı vekili olan Mustafa Asım, Yusuf Kenan ve diğer asi liderlerinin firar
ettikleri anlaşıldı.
(DEVAMI VAR)
Kaynak: Remzi ve Mehmet Tüzün’ün babaları Ermenekli Hüseyin Ağanın tuttuğu notlar.
Belgeler: Osmanlıca olarak Dr. Alaeddin Atalık’ın babası merhum Vacit Atalık
Sadeleştiren: ا ب ج ile ABC arasında köprü, Arşiv uzmanı – Gazeteci – Yazar: Mükremin
Kızılca
