KADİR GECESİ-1

                                                                                                          Necati ALODALI  

KADİR GECESİ-1*
                                              

               
                Melekler yere iner,
                Arza bir huzur siner
                Kadir gecesi Allah
                Bütün kulları dener”

      Cenabı Hakkın her günü ve gecesi mübarek olmakla birlikte müminlerin özel önem verdiği ve o gün ile geceleri daha iyi değerlendirmeye çalıştığı kandiller vardır. Kandil geceleri; Leyle-i Regaip, Mevlid Gecesi, Kadir Gecesi, Miraç Gecesi ve Berat Kandili geceleridir. Bütün İslam âleminin mukaddes saydığı bu gecelerin niçin önemli olduklarını, İslâm dünyasının dört bir yanında derin bir huşu ve hürmetle karşılandığını ve bu gecelere niçin kandil gecesi denildiğini birer cümle ile açıklayalım.
      Leyle-i Regaip: Hz.Amine’nin Hz.Muhammed (S.A.V)’e hamile kaldığı gecedir ki Recep ayının ilk cuma gecesidir.
      Mevlid Gecesi: Hz.Peygamber efendimizin dünyayı teşrif ettikleri Rebiu’l-evvel ayının on ikinci gecesidir.
      Berat Gecesi: Hz.Muhammed (S.A.V)’e peygamberliğinin bildirildiği ve insanların bir yıllık dünya işlerinin düzenlendiği bu gece Şaban ayının on beşinci gecesidir.  
      Miraç Gecesi: Hz.Muhammed (S.A.V)’in göklere çıktığı ve beş vakit namazın farz olduğu Recep ayının 27’sine rastlayan gecedir.
      Kadir Gecesi: Kur’an-ı Kerimin indirildiği ve bin aydan daha hayırlı olan gecedir. Cenabı Allah’ın bizleri sağlık, sıhhat ve afiyetle daha nicelerine kavuşturmasını dilediğimiz bu gece Ramazan ayının 26.gününü 27.gününe bağlayan gecesidir.
                Bu geceler, çok önemli olaylara ve yıldönümlerine rastlayan geceler olduğundan bunlara “Kandil Geceleri” denilmektedir.
      Müminler için bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesini Kur’an-ı Kerim’deki Kadir Suresinin ve bu konuyla ilgili hadisi şerifin mealleriyle bu gecenin önemini açıklayacak, bu gecenin nasıl tespit ve tayin edileceğini, bu gecenin faziletini, bu geceyi nasıl ihya edeceğimizi ve bu gece yapacağımız ibadetleri sırasıyla açıklayacağız. Kadir suresinde Rabbimiz:
      "İnna enzelnahü fi leyleti'l kadr" “Muhakkak Biz O’nu (Kur’an-ı Kerim’i) Kadir Gecesinde indirdik.  "vema edrake ma leyletü'l-kadr" Kadir Gecesi nedir bilir misin?
      "Leyletü'l-Kadri hayrun min elfi şehr" Kadir Gecesi, bin aydan daha hayırlıdır.
      "Tenezzelü'l-melaiketü ver-ruhu fiha bi-izni Rabbihim min külli emr" Melekler ve Cebrail Rab’lerinin izni ile her bir emir için (o sene takdir edilen her iş için) peyder pey o gece inerler.
      Buradaki “Ruh” kelimesi Cebrail (a.s)’ı ifade etmektedir. Cebrail (a. s.)dan Nahl suresinde “Ruhu’l-Kuds”, Şuara suresinde de  “Ruhu’l Emin” olarak bahsedilmektedir.
      "Selamün hiye hatta metlaı'l-fecr" O gece fecrin doğuşuna kadar selamettir.
      Bu surede Kur’an-ı Kerim’in nazil olduğu geceye Leyle-i Kadir denildiği gibi, Sure-i Duhan’da da "İnna enzelnahü fi leyletin mübareketin  inna künna münzirin"  “Biz O’nu mübarek bir gecede indirdik” buyrularak Kadir Gecesinin diğer ismi ile “Leyle-i Mübareke” olduğu çeşitli müfessirlerce ifade edilmektedir.
      Hadis-i şerifte ise “Ebu Hüreyre (R.A), Peygamberimiz (S.A.V)’in şöyle buyurduğunu nakletmiştir:
      "Kim ki, Ramazanda orucun farz bir ibadet olduğuna inanarak ve sevabını da yalnız Allah’tan umarak tutarsa, o kişinin geçmiş küçük günahları bağışlanır."
      Kur’an-ı Kerim Peygamberimize 23 senede nazil olduğu halde neden Rabbimizin “Biz O’nu Kadir Gecesinde indirdik” buyurduğu hususunda zihinlerimize bir soru belirebilir. Bu konuda müfessirler iki görüş üzerinde birleşmektedir. Bunlar: “O’nun inzaline Kadir Gecesinde başladık” manası verilmesi ile Kur’an Kerimin, toptan “Levh-i Mahfuz”dan dünya semasındaki “Beyt-i İzzet"e Kadir Gecesinde indirildiği, orada Cebrail (a.s.)ın “Sefere” adı verilen meleklere yazdırdığı ve Efendimize peyder pey indirdiği rivayetidir ve bu rivayet daha ağırlık kazanmaktadır. İlk inen ayet ile son inen ayet arasında geçen zaman 23 senedir.
      Kadir ne demektir?
      Kadir kelimesine çeşitli manalar verilmiştir. İbni Abbas (r.a) bu konuda der ki; “Bir sene içinde olacak şeylerden rızk, yağmur, hayat, ölüm ve hatta haccedecek hacıya varıncaya kadar, ana kitap olan Levh-i Mahfuz’dan, bu gecede yazılır.” İşte bunun için Kadir kelimesine “hüküm” manası verilmiştir.
      Kadir
      Kadir Gecesi, kendisinde Kadir Gecesi bulunmayan bin aydan daha hayırlıdır. Hatta zamanın bütün aylarından daha hayırlıdır. Bu ayet de bu manada gelmiştir. Çünkü Araplar bin rakamını bir şeyin son hududunu ifade için kullanırlar. Bu manada onlardan bazısı bin sene (yani, bütün zaman boyunca) yaşamayı arzu eder.
      Geçmiş ümmetlerde bir insan bin ay, yani (83 sene 4 ay) Allah’a ibadette bulunmadıkça, o kimseye abit adı verilmezdi. Ümmet-i Muhammed’e ne mutlu ki Cenabı Hak, Müslümanların Kadir gecesinde yaptıkları bir gecelik ibadetlerini, geçmiş ümmetlerin bin aylık ibadetlerinden daha hayırlı kılmıştır.
      Bu mübarek geceye ismini veren Kadir Suresi’nin sebebi nüzulü-iniş sebebi hususunda çeşitli rivayetler vardır.
      İbni Mesud (r.a.) diyor ki : Peygamber (S.A.V) Efendimiz Cebrail (a.s.)’dan naklederek; silahını kuşanıp, Allah yolunda bin ay cihatta bulunan Benî İsrail’e mensup birisinden bahsedince, Müslümanlar o kimsenin haline gıpta ettiler ve hayretler içinde kaldılar, kendilerinin böyle bir ecir ve mükafata nasıl ulaşabileceklerini sordular. Peygamber efendimiz; ellerini semaya kaldırarak:
      -“Ya Rabbi, ümmetimin ömürleri çok kısadır, bu kısa ömürleri içinde yapacakları hayırlı amelleri elbette az olacaktır. Ümmetim, Beni İsrail kadar uzun yaşayamayacağına ve onlar kadar çok cihat ve ibadet edemeyeceklerine göre bu ecirden mahrum mu kalacaklardır? Ümmetimi de aynı ecre mazhar kılacak hayırlı amellere ulaştır ya Rabbi !“ diyerek Cenabı Hakka niyaz etti.
      İşte, bunun üzerine, Kadir Suresi nazil olarak Kadir Gecesinin, silahını kuşanıp, Allah yolunda cihatta bulunan kimsenin bin ayından, daha hayırlı olduğu haber verildi.
      Diğer bir rivayette, Hz.Ali ile Urve (r.a) da derler ki; “Peygamberimiz (s.a.v.), İsrail oğullarından dört kişi, 80 sene ibadet ve taatte bulundular ve göz açıp kapayıncaya kadar da olsa isyanda bulunmadılar, diye söz ettiler. Bunun üzerine ashap bu kimselerin haline gıpta ederek; “keşke biz de böyle yapabilseydik” dediler.
      Sonra, Cebrail (a.s.) gelerek : “Ya Muhammed! (S.A.V.) 80 sene ibadet edip bir lahza dahi Allah’a isyanda bulunmayan şu kimselerin ibadetlerine ümmetin gıpta etmektedir. Hâlbuki Allah (c.c.) sana bundan daha hayırlısını inzal buyurdu” dedi ve sonra Kadir suresini okudu.
      Bu gece her semadan ve Sidre-i Münteha’dan Cebrail (a.s) da ortalarında olduğu halde melekler yeryüzüne inerler ve fecrin doğuşuna-şafak sökünceye kadar, o geceyi ibadetle ihya eden müminleri selamlar ve dualarının kabulü için âmin derler. Allah’ı zikirle meşgul olan herkese salât ve selam getirirler. Kadir gecesinde fecrin doğuşuna kadar selamet vardır, tamamen hayırdır, bu gecede şer ve fenalık yoktur. Cenabı Allah diğer gecelerde hayrı da, şerri de takdir eder; bu gecede hayırdan başkasını takdir etmez. Kadın olsun, erkek olsun hiç bir mümin ve Müslüman’a bu gecede şeytan musallat olamaz, kötülük yapmaya gücü yetmez. Bu geceyi idrak eden, bu geceyi gerçekten ihya eyleyen kimseler analarından doğdukları gibi pak olurlar.