“Alanya, Anamur, Konya arası,
Toroslardan eser yeli Türkmenin
Yıllar oldu kalpte gönül yarası
Asya’dan geliyor dalı Türkmenin.”
Taşeli ve Türkmenleri özetleyen bu dizeler, Torosların gönül güneşi, Karacoğlan’ın
hemşerisi Sarıveliler İlçesinin Karacoğlan’ı Mustafa Ertaş Hocam son olarak büyük bir
emekle yazdığı ORTA TOROSLARDAN YÜKSELEN SES Ermenek- Sarıveliler-
Başyayla” adlı kitabını bana da gönderme zahmetinde bulunmuş. Kendisine
teşekkürlerimi şu “HEY GİDİ KOCA TÜRKMEN” başlıklı yazımla bildirmek istedim.
1980 yıllarından beri Alanya ve çevremizin tarihi, folkloru, kültürü ve vatanlaşma
macerası benim hep ilgimi çekmiştir. Özellikle Aksu öğretmen Okulunda başlayan edebiyat
ve şiire olan ilgim, edebiyat ve hukuk fakültelerinde giderek artmıştı. Ülkemizin çeşitli
yerlerinden sonra Alanya Lisesinde Müdürlük görevine başlayınca Alanya’nın sahip olduğu
konumu, tarihi ve kültürel zenginliklerinin iyice farkına vardım. 1981’de “Kaygusuz Abdal
ve Çevre Kültürünü Araştırma Derneği” adıyla kurduğum ilk kültür derneğini, 1992
yılında ’da 12 arkadaşımla Alanya Kültür-Sanat ve Turizm Vakfı’na dönüştürerek çalışmalara
başladık.
Bu arada vakfımızın düzenlediği tarih ve kültür seminerlerinde tebliğ sunan birçok
akademisyen, araştırmacı, şair ve yazarlar gibi, her seminerimizde bir tebliğ sunan sevgili Şair
Mustafa Ertaş’ı da tanıma şansına erdim. Mustafa Ertaş, hiç şüphesiz, çoğu insana nasip
olmayan, bitmez tükenmez bir sevda ile Alanya’dan Sarıveliler, Ermenek ve Başyayla’ya
uzanan yörenin dağlarını, yollarını, Taşelı’nin yetiştirdiği büyük halk ozanı Karacoğlan’ı ve
dünden bugüne yaşanan sosyal olaylarını yarı şiirleştiren, yarı konuşturan bir üslup ile kaleme
almış.
Uzun yıllar, yurt dışında ve yurt içinde öğretmenlik yapmış fakat doğduğu Sarıveliler
kentini ve yöresini hiç unutmamıştır. Yazılarıyla, şiirleriyle ve basınla hiç ilgisini
kesmemiştir. Sarıveliler ve çevresinin, her şeyi ile ilgilenmiş, tarihini, yollarını, dağlarını
araştırmış, yetişen önemli şahsiyetleri ve halkıyla sosyal ilişkilerini sürdürmüş, yazmış,
şiirleştirmiş. Özellikle büyük doğa ve aşk ozanımız Karacoğlan üzerine Taşelinde yaptığı
araştırmalar sonucunda elde ettiği yeni yeni şiirleri, cönkleri kitaplaştırmış, ilim dünyasında
yeni ufuklar açmış ve aldığı ödülü hak etmiştir.
Ayrıca hiçbir araştırmacının yapmadığı önemli bir işi yapmıştır. Sarıveliler ve
çevresinde Karacoğlan şiirlerinde geçen yer adlarının tespit etmesi, hele ALSAV olarak
benim de ziyaret ettiğim mezarının Sarıveliler Ulucami Haziresinde keşfedilmesi önemli bir
yeniliktir.
Mustafa Ertaş, Karacoğlan vari lirik şiirleriyle hatırı sayılır bir ozanımızdır.
Ayrıca önemli araştırmaları sonucunda “Taşel’inde Torosların Gönül Güneşi
Karacoğlan” kitabını yazarak, “Karacoğlan’ı Sarıveliler İlçesine getirmiştir.” diyebilirim.
Mustafa Ertaş, son olarak bin bir emekle yazdığı ORTA TOROSLARDAN
YÜKSELEN SES Ermenek- Sarıveliler- Başyayla” adlı kitabını kazandırmıştır.
Taşeli yöremizi anlatan baş eser özelliğindeki bu kitap insan gücünü ve sabrını
aşan, bilim adamı ve araştırmacı özverisi ve özenini gösteren bir çalışma örneğidir.
Yıllarca Taşeli’nde yaptığı araştırmalarda bölgenin antik dönemine ait geniş bilgiler de
verilmiş. Eti, Luvi, Frigler, Lidyalılar, Roma, Bizans antik dönemlerini inceledikten
sonra Türk kavminin tarihini ve dönemlerinde yarattıkları medeniyet eserlerini
okuyucuya sunmayı bilmiştir.
1071 Malazgirt Zaferiyle birlikte Anadolu’ya akan Türkler, özellikle Anadolu
Selçuklu Sultanı Büyük Alâeddin Keykubat’ın, 1221 tarihinde Alanya’yı almasından itibaren,
çok sevdiği Yörük Türkmenlerini Toroslar’a yerleştirme macerasını, ülkeye yaptıklarını,
Benim yazdığım:
“Her taraf kervansaray, han, hamam oldu
Anadolu bir baştan bir başa tamam oldu
Ey Ulu Keykubat sen adın gibi yücesin
Hemen imar ettin ülkeyi necisin nicesin?”
şiirini hatırlatırcasına, hiçbir noksan bırakmamıştır. Selçuklu, Karamanoğulları ve
Taşeli tarihi dönemlerini bir tarihçi titizliği ile sıralamıştır. Nur Sofi liderliğinde 1228
yılından Ermenek merkez olmak üzere, Taşeli yöresini Karamanoğulları Beyliğine
verdiğine dikkat çekmiş. Medeniyetlere eşiklik yapan, mavi sularıyla hayat veren sahilin
kuzeyinde Toroslar arasına sıkışmış Sarıveliler ve Ermenek yerleşkelerini, yalçın
kayalarını, pınarlarını, çağlayan sularını hiç birini ihmal etmeden sabırla araştırmış ve
kitabına aktarmış.
“Şu Taşeli Nur Sofi’ye verildi
Düşmanların yok edildi Ermenek,
Karaman Beyliği burada kuruldu
İlk Başkenti Ermenek’tir Ermenek. diyen Şair Ertaş, Taşelı kitabında, bugüne kadar
bilmediğimiz birçok önemli bilgileri detaylı olarak vermiştir.
Bunlardan birinde, Karamanoğlu Mehmet Bey’in 13 Mayıs 1277 tarihinde: ”Bundan
sonra sarayda, dergâhta, mecliste, meydanda Türkçe’den başka dil
konuşulmayacaktır.” fermanı ile Türk Dili ve Türkçeyi, Arapça, Farsça dillerinin
boyunduruğundan kurtararak resmi devlet dili ilan ettiğini ve her yıl dil bayramı olarak
kutlandığına dikkat çekmektedir.
Yine, “Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım’ın soy kütüğünün Ermenek’te “CELAL”
mahallesine dayandığını, Yekta Güngör ÖZDEN tarafından “ZÜBEYDE
HANIM’ın memleketi ERMENEK’ten, güzel bez torbalar içinde getirilen
toprağın ANIT KABİRDE ATATÜRK ‘ün mezarına konduğunu” kitaba aktarmıştır.
“Tarihte İç-İldi şimdi Taşeli
Sancak merkeziydi bilsin Ermenek,
Firan kalesinin olsaydı dili
Neler anlatırdı neler Ermenek.” diyerek övmeyi hak eden Ermenek, Sarıveliler ve
Taşeli’nin, Karacoğlan’dan sonra birçok şair, ozan yetiştirdiği ve aynı geleneği sürdürdüğüne
tanık oluyoruz. Her ileri gelenin şair ruhlu olduğunu, edebiyat ve şiir sanatıyla uğraştığını,
öğreniyoruz.
Ancak sayabildiğim, Fil Ahmet, Ahmet Tufan Şentürk, Hasan Şimşek,
M. Zeki Akdağ, Âşık ihrakî, Hasan Rüştü, Benim Selçuk Eğitim Enstitüsünden feyz aldığım
folklor dersi öğretmenim şair ve yazar Ali Gündüz Gürgen,oğlu Sonay Gürgen ve yine örnek
aldığım, Hisar Dergisi kurucusu şair Mehmet Çınarlı’yı kitapta görmek beni oldukça mutlu
etti.
Yine bir taraftan şair, diğer taraftan Cumhuriyet Türkiyesi’nin önemli ve çeşitli
makamlarında hizmet vermiş… Prof. Dr. İbrahim Ceylan, Prof. Dr. Tahsin Kesici, Mustafa N.
Toker, Dr. Erol Sezer, Uğur Sözkesen, arkadaşım Selahattin Baysal, Vacit Atalık, Dr. Lütfi
Doğan, Sami Tunca, Ahmet Alparslan, Ali Okutan, Reşit Keskin, Habib Çalışkan, Ecz. Emin
Hami Koçaş, Kur. Alb Sadi Koçaş, Osman Ertaş, Dr. Ahmet Keleşoğlu, Dr. Mehmet Sönmez,
Halit Bardakçı, Ahmet Arslan… gibi sayısız ünlü şahsiyetlerin yetiştiğini görüyoruz.
Unutulmadan yine şair ruhlu bu hizmet adamlarının biyografilerini yazmak güzel olmuş.
Diğer taraftan köylü şehirli demeden birçok kişi ile konuşarak yörenin kültür ve
folklorunu kaleme almış, sergilemiştir.
Mustafa ERTAŞ Hocamın, uzun yılların emeği olarak yayınlanan “ORTA
TOROSLARDAN YÜKSELEN SES Ermenek-Sarıveliler-Başyayla” kitabı, tarih, dil,
kültür, sosyal hayat ve turizm araştırma ansiklopedisidir.
Taşeli yöresindeki Ermenek, Sarıveliler ve Başyayla yerleşkelerinin tarihi, kültürü ve
folkloru üzerine tuttuğu bu aynayı kitaplaştırmasını çok önemli sayıyorum. Bir yazar, şair ve
araştırmacı olarak, fazla uzatmadan, değerli hocam ve arkadaşım, yazar ve şair Mustafa
Ertaş’ı bir daha kutluyor, çalışmalarının devamını diliyorum.
Saygılarımla 12.04.2020.
Alanya Kültür Sanat ve Turizm Vakfı Başkanı
Eğitimci, Yazar ve Şair
Av. İsmail YILDIZ
