Kurban Bayramının yaklaşmasıyla beraber evlerde bayram sofraları için hazırlıklar da yavaş yavaş
başlıyor. Bayram için özenle hazırlanan sofralarda bazen et ve tatlı tüketiminde aşırıya kaçılabiliyor.
Özellikle diyabet, hipertansiyon, kalp ve damar, obezite gibi hastalıklardan muzdarip olanların bu
konuda daha dikkatli olmaları gerekiyor. Kahvaltıdan akşam yemeğine her öğünde etle hazırlanmış
menüler özellikle sıcakların iyiden iyiye kendini hissettirdiği bugünlerde sağlık açısından doğru tercih
olmayabilir. Herhangi bir rahatsızlık yaşamamak için eti sadece tüketirken değil, pişirirken de çok
dikkatli olunması gerekmektedir. Yanlış uygulanan pişirme ve saklama yöntemleri sonucunda etlerde
protein, vitamin ve mineral kayıpları oluşmaktadır. Etlerin yağda kavrulması ve kızartılması besin
öğesi kayıplarının artmasına, fazla miktarda yağ tüketilmesine ve ileride sağlık sorunlarının
oluşmasına yol açabilmektedir
Kurban Eti Nasıl Tüketilmeli?
Etler sindirimi zor olan besinlerdir. Yeni kesilmiş hayvanların etlerindeki sertlik, hem pişirmede
hem de sindirimde zorluğa yol açar. Bu nedenle özellikle mide-bağırsak hastalığı olan kişiler
kurban etlerini hemen tüketmemeli, buzdolabında birkaç gün beklettikten sonra, haşlama veya
ızgarada pişirme yöntemiyle pişirerek tüketmelidir.
Genel olarak sakatat tüketimi de artmaktadır. Ancak özellikle kolesterol hastaları ile kalp-damar
hastalığı riski taşıyan kişiler sakatat tüketiminden kaçınmalıdır.
Kurban Etlerini Nasıl Pişirmeliyiz?
Kurban Bayramı'nda, etin tüketim miktarının yanı sıra pişirme yöntemlerine de dikkat edilmelidir.
Etlerin pişirilmesinde haşlama ve ızgara gibi yöntemler tercih edilmeli, kızartmalardan
kaçınılmalıdır. Çok yüksek ısıda, uzun süre pişirme ve kızartma yöntemi çeşitli "kanserojen
maddelerin" oluşumuna neden olabileceği için tercih edilmemelidir.
Etler iyi kalite proteinin yanı sıra yağ, çeşitli mineraller ve vitaminleri de içermelerine rağmen C
ve E vitaminini içermezler. Bu nedenle etlerin sebzelerle birlikte pişirilmesi veya etlerin yanında
sebzelerin de tüketilmesi sağlıklı beslenme için gereklidir. Ayrıca besin çeşitliliğinin sağlanması
açısından sağlıklı bir yöntemdir.
Etle yapılan yemekler kendi yağı ile pişirilmeli ve ilave yağ eklenmemelidir.
Özellikle kuyruk yağı veya tereyağının et yemeklerinde kullanılmasından kaçınılmalıdır.
Etler ızgarada pişirilirken, etle ateş arasındaki uzaklık eti yakmayacak ve "kömürleşme"
sağlamayacak şekilde ayarlanmalı.
Yüksek ateş yüzeydeki proteinleri birdenbire katılaştırır ve ısı etin iç kısmına ulaşamaz. Bu
nedenle etlerin iç sıcaklığı en az 75 ºC olmalıdır. Çok yüksek ısı, etin dış yüzeyinin yanmasına ve
su kaybının fazla olmasına yol açarak besin öğesi kaybını artırır.
Etler kesinlikle çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemeli, bazı zoonoz hastalıkların çiğ veya az
pişmiş etlerin yenmesiyle bulaştığı akıldan çıkarılmamalıdır.
Hayvanların kesilmesi, yüzülmesi, karkasın parçalanması, etin nakli, muhafazası, pişirilmesi ve
tüketime sunulması aşamalarında kişisel hijyen kuralları ihmal edilmemelidir.
Kurban Etlerini Nasıl Saklamalıyız?
Kesilen etlerin korunması ve saklanması insan sağlığı açısından çok önemlidir.
Kurban etleri, büyük parçalar şeklinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük
parçalara ayrılarak buzdolabı poşetine veya yağlı kâğıda sarılmalı ve buzdolabının
buzluk kısmında veya derin dondurucuda saklanmalıdır. Bu şekilde hazırlanan etler,
buzlukta -2 derecede birkaç hafta, -18 derece derin dondurucuda ise 3-4 ay süreyle
saklanabilir.
Etler kolaylıkla bozulabilen potansiyel riskli besinlerdir. Etlerin dondurulduktan sonra
tekrar çözünmesi bazı "mikroorganizmalar" için üreme ortamı oluşturur ve bu da
sağlığımızı tehdit eder. Çözünen et hemen pişirilmeli ve tekrar dondurulmamalıdır.
Etlerin, "oda ısısında açıkta bırakılacak şekilde değil", yine buzdolabının alt
bölmesinde çözünmesi sağlanmalıdır. Derin dondurucuda saklanan etin buzdolabının
sebzelik kısmının üstüne konularak çözünmesi beklenebilir. Etin çabuk çözünmesi
amacıyla uygulanan kalorifer, soba üzerinde çözünme, oda sıcaklığında bekletme gibi
yöntemler, insan sağlığı açısından tehlikeli sonuçları da beraberinde getirmektedir.
Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğrama işlemi
yapılmamalıdır.
Bayramlarda da yeterli ve dengeli beslenme ilkelerine uygun miktarda et tüketirken çeşitlilik
yaratmak için, diğer besin grupları olan ‘süt (süt, yoğurt, ayran, peynir vb)grubu’, ‘ekmek
(tahıl; makarna, bulgur, pirinç ) grubu’, ‘sebze grubu’ ve ‘meyve grubu’ ile aynı öğünde birlikte
tüketmeye özen gösterilmelidir.
