Emin Hami Koçaş Kimdir?
1899 yılında Ermenek'te doğmuş olan Emin Hami Koçaş Torcuzade Hacı Mustafa Efendi'nin oğludur. 1927-1944 yıllarında onyedi yıl belediye başkanlığı yaparak eserleri ile Ermenek'lilerin kalbinde halen yaşamakta olan büyük bir insandır. İlk tahsilini ve Rüşdiyeyi Ermenek'te bitirmiş olan Koçaş daha sonra İstanbul Tıp Fakültesi Eczacılık Bölümüne girmiş, bir yıl okuduktan sonra Birinci Dünya savaşının patlak vermiş olması nedeniyle tahsile ara vermek zorunda kalmıştır.
Memlekete hizmet etmekten büyük zevk duyan Koçaş evlenmemiş, yaşadığı sürece gücünü Ermenek'e harcamıştır. 1927 yılında Ermenek halkının genel isteğine uyarak dayısı Ali Vehbi Çetin'den Belediye Başkanlığı görevini devralmak suretiyle göreve başlamıştır. Buna ilaveten bir kaç devre il genel meclisi üyeliği, bir devre dr il daimi encümeni üyeliği yapmış olan Emin Hami Bey Ermenek'e yön veren iteri görüşlü bir kişi olarak Ermenek Belediye başkanları arasında müstesna bir yer işgal etmektedir.
Ermenek Eski Belediye Başkanı
200- liralık bir belediye bütçesiyle işe başlayan Koçaş o günlerde büyücek bir köy manzarası görünümünde olan Ermenek'i hiç olmazsa bir kasaba hüviyetine soka bilmek için gerekli temizlik, sağlık ve aydınlatma konularından işe başlamıştır. O sırada kasabanın merkezinde en güzel yerler mezarlık halinde olduğundan belediye meclisinden çıkarttığı kararlarla buralardaki mezarları şehrin dışına taşıtmış ve bunların yerinde o günkü ölçülere göre geniş yollar ve caddeler açtırmıştır. Yapıları ve kasabayı çirkinleştiren "Örtme"leri yıktırmış ve bütün ev sahiplerini evlerinin dışını da badana yaptırmakla zorunlu kılarak kasabanın yüzünü sihirli bir elle bir hamlede ağartmıştır. Belediye binasını tamir ettirip, Tol Medrese bahçesini park haline getirmiş; yıkılmaya yüz tutan medresenin tarihi taç kapısın bir çatı ile muhafaza altına alarak iyice harab olmaktan kurtarmıştır. İçme sularını tahlil ettiren ve suların kirliliğini gören Koçaş o günün dar bütçesiyle kapalı su yolları ve çeşmeler yaptırmıştır.
Koçaş'ın unutulmayan ve unutulmayacak olan en büyük hizmeti 1934 yılın da Ermenek Elektrik Santralını kurmuş ve o günün çok güç olanakları içinde bu güzel eseri Ermenek'e kazandırmış olmasıdır. 36 KW.Iık Hidro Elektrik santralının Elektrik Santralı bölümüne bakınız.) bütün malzemesi binbir güçlükle Öküzlerin çektiği kağnılar üzerinde taşınmıştır. Ermenek, ilçe olarak Tarsus ve Akşehir'den sonra Elektriğe kavuşan üçüncü kaza olmuştur. Bu eserini küçümsemek isteyen bazıları santralı Kel başa şimşir tarak olarak nitelemişlerse de ikinci dünya savaşı yıllarında (1039) baş gösteren gaz yağı sıkıntısı ile elektriği olmayan şehirler karanlığa gömülürken Ermenek halkı elektriğin ve Emin Hami Bey'in kıymetini bir daha takdir etmiştir. Halen her elektrik düğmesi çevrilirken rahmetliye hayır dua edilerek hatırası minnet ve şükran duyguları ile anılmaktadır.
Emin Hami Koçaş
İleri görüşlü bir insan olan Hami Bey uzun ve yorucu bir etütden sonra 16.000 nüfusu rahatça barındıracak bir şehir imar planı yaptırmış ve uygulamasına başlamıştır. Güneye doğru yayılmayı Öngören ve bugün İmar-İskan Bakanlığınca yıktırılması düşünülen Kaledibi (Yukarı mahalleler) adı verilen kısımlardaki evlerin plan dışı yeşil saha olarak bırakılması düşünülerek üç tane ana cadde üzerine geliştirilen bu plan rahmetlinin ölümünden sonra çeşitli nedenlerle değişikliklere uğratılmıştır.
Sağlığında şehir tazyikli su projesini de ele almışsa da bunun tahakkukuna ömrü vefa etmemiştir. Zamanında Ermenek sokaklarını tozdan-topraktan kurtarmak için bir eşeğin çektiği tekerlekli arabaya yerleştirilen bir su varili ve ucundaki bir hortumla çalışan bir temizlik işçisinin görevlendirilmesi onun halk sağdığına olan saygısını ve önemini belirtir. Ayrıca Belediyeye bağlı temiz bir lokanta açtırmış, şehir dışında akarsuyu ve elektriği olan bir mezbaha binası yaptırmıştır. Kur durduğu belediye bandosu ve açtırdığı müzik kurslarıyla Ermenek'in durgun sosyal hayatını harekete geçirmeye çalışmış ve gençleri sanat ve ilim yolunda her fırsatta desteklemiş, teşvik etmiştir. Yoksul ailelerin çocuklarını okutmak için hayır kurumları ve belediye bütçesinden yardım sağlamak, mahalli ihtiyaç ve dertlere çare bulmak için geceli gündüzlü çalışmak onun en büyük zevki-çabası olmuştur. Memleket sorunlarını dile getirip ilgililere duyurmak için yazdığı yazıları Konya'da yayınlanan "Babalık Gazetesi"nde yayınlamıştır.
Ermenek'i Aydınlatan Adam
Çok yönlü bir yurt çocuğu, hizmet adamı olan Emin Hami Koçaş Belediye başkanlığı yıllarında evi yanan fakir ailelere yardım için (Harikzedegan Derneği) adı altında bir dernek kurarak bu tür felâketzedelere gereken yardımı sağlamaya çalışmıştır. Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumu, Türk Hava Kurumu gibi bir çok hayır derneklerinde uzun yıllar görev almıştır.
1939 yılında Ermenek'te kurulan Halkevinin sosyal ve kültürel alandaki çalışmalarını yönetmiş, kurumun en güzel şekilde çalışması için hiç bir fedakarlığı esirgememiştir.
Daha İstanbul öğrencilik yıllarında Ermenek'te "GÖKSU", "TOROS" veya "KEBEN" adı altında bir gazete çıkarmayı tasarlamışsa da buna muvaffak olamamıştır. Ermenek'te "Ahali Bankası" adı altında bir banka kurdurup uzun müddet müdürlüğünü yapmış; "Tevhidi mesayi" ve "Sebat" şirketi adındaki kuruluşların çalışmasında öncülük etmiştir. Ermenek'in fakir ve işsiz halkına iş alanları bulmak ve bilhassa yoksul aile kızlarının boş vakitlerini değerlendirmek gayesiyle dokuma tezgahları getirtip bilhassa halıcılığın yerleşmesi için çabalamışsa da bunu da göremeden ayrılmıştır. İkinci dünya savaşının sıkıntılı yıllarında bir de "Memurlar İstihlak Kooperatifi" kurulmasını sağlamak suretiyle dar gelirli zümrenin geçim şartlarını biraz olsun düzeltmeye çalışmıştır.
Ermenek Elektrik Santrali
1944 yılında Hastalanarak Konya'ya giden Emin Hami Bey yorgunluğunu sezen doktorların tavsiyelerine uymak zorunda kalarak Belediye başkanlığından ayrılmış, Konya'da Halk eczanesini devralarak işletmeye başlamıştır. Daha sonra yıllardır muzdarip olduğu basurdan ameliyat edilmek üzere yatırıldığı Konya Dev let Hastanesinde 27—Nisan—1975 tarihinde vefat etmiştir. Halen Konya Musalla Mezarlığında şahsına yakışır şekilde kardeşi Hakkı Koçaş tarafından yaptırılmış olan mezarda yatmaktadır.
Aslında tüm Ermenek'lilerin kalbinde yatmakta olan Emin Hami Koçaş EMİN HAMİ— kelimelerinin gerçek sahibi dürüst, güvenilir, yurtsever bir insan; Ermenek Belediye tarihinde yeri doldurulamayan örnek bir belediye başkanıdır.
NOT : Emin Hami Koçaş'in yukardaki biyografisi değerli eğitimci emekli öğretmen ve kendisinin yakın arkadaşı Ulvi Çetin'den alınan bilgiler ışığında hazırlanmıştır.
Alıntıdır : ermenekhaber.com
http://www.ermenekhaber.com/haber/emin-hami-kocas-kimdir/3328/
